Pszczoła Miodna ( Apis Melifera )‎ 

21 dni życia w ulu

 

Magiczna liczba określająca cały cykl życia rodziny pszczelej.

 

Życie pszczoły zaczyna się w momencie zaczerwienia przez matkę komórki.

Warunkiem przetrwania rodziny jest 21 dni życia pszczoły ulowej która nie tylko będzie się opiekować nowym pokoleniem lecz też spełniać odpowiednie obowiązki niezbędne w ulu.

Same narodziny można podzielić na kilka etapów : jajo, larwa   , poczwarka , imago .

W poszczególnych kastach różni się długość tych etapów.

jajo - leży sobie spokojnie 3 dni i czeka 

larwa - pierwsze 3 dni wszystkie larwy karmione są mleczkiem .

Do jednej komórki karmicielki zaglądają około  1300 razy na dobę.

Następnym etapem jest podział na larwy robotnic karmione miodem a raczej papką miodu z mleczkiem 

przez 6 dni robotnice i trutnie 14 dni.

Larwy przyszłych matek karmione są cały czas mleczkiem 8 dni.

poczwarka - po okresie karmienia larwy zamykane są  w celach wieczkiem z wosku gdzie przechodzą etap dojrzewania , odpowiednio matka 8 dni , robotnica 12 dni , truteń 14 dni.Przez cały ten czas pszczoły starają się utrzymać stałą temperaturę w okolicach 35 stopni i odpowiednią  wilgotność.

Widać to dokładnie podczas przeglądów jak pszczoły obsiadają na czarno ramki z czerwiem krytym.

imago - dorosła pustać owada który wygryzie się po 16 dni matka ,

21 dni robotnica 24 dni truteń .

Ot i cały cykl rozwoju od jaja do owada.

 

Etapy życia pszczoły:

1. Robotnice przez pierwsze trzy dni po wygryzieniu pełnią rolę sprzątaczek.

Do przygotowania jednej komórki plastra do zaczerwienia przez matkę, niezbędna jest praca od 15 do 30 pszczół.

2. Kolejny etap pracy to „karmicielki” Czterodniowe pszczoły dostarczają pokarmu tylko starszym larwom. Pokarm – to pierzga pomieszana z miodem i mleczkiem.

Około szóstego dnia gruczoły mleczne robotnic osiągają maksymalną aktywność co umożliwia karmienie młodszych larw i matki w świcie. Jedna robotnica może wykarmić do trzech larw.

3. Około dziewiątego dnia życia gruczoły woskowe zaczynają produkować wosk. Pszczoły te w tym okresie nazywamy „woszczarkami”. Woszczarki odbudowują plastry, zasklepiają komórki.

4. Następne z czynności to przerabianie nektaru na miód, odparowywanie wody, utrzymywanie odpowiedniej temperatury w gnieździe.

5. Zakończenie tego okresu tzw. „ulowego” to objęcie funkcji strażniczek. Ponieważ w tym okresie żądło jest już wystarczająco twarde a zbiorniczek jadowy pełny.

6. Ostatni etap życia pszczoły to „zbieraczka”. Okres ten trwa około dwóch tygodni. Robotnice przynoszą do ula nektar spadź i wodę w wolu a pyłek i substancje balsamiczne (do produkcji propolisu) w koszyczkach na trzeciej parze nóg.

Niektórzy naukowcy twierdzą, iż pszczoła zbieraczka żyje określoną ilość kilometrów tzn. jeżeli przeleci około 500 (+/-) 250km to kończy życie przeważnie poza ulem. Do ostatniego lotu z którego już nie powraca wylatuje z taką samą energią jak do pierwszego.

 

 

a) specjalizacja u pszczół

Najmłodsze robotnice karmią tylko starsze larwy, a nieco starsze z rozwiniętymi w pełni gruczołami gardzielowymi  – młodsze larwy.

Pszczoły charakteryzuje wierność kwiatowa, która oznacza, iż odwiedzają one nie wszystkie napotkanie po drodze kwiaty a tylko te które wydzielają atrakcyjny dla nich nektar i pyłek.

Z wiekiem specjalizują się  w zbiorze nektaru i pyłku z jednego tylko gatunku roślin i jeśli na przykład dana pszczoła zbiera nektar tylko z koniczyny białej to omija inne kwitnące w tym samym czasie mniej miododajne rośliny.

Zasada ta nie ma zastosowania w dwóch przypadkach:

– gdy teren jest ubogi w pożytki lub

– ma miejsce nadmierne napszczelenie.

Specjalizacja jest istotna nie tylko dla pszczół ale również dla świata roślin (możliwość zapylania); może nawet przede wszystkim dla świata roślin.

b) elastyczność rodziny pszczelej

W procesie ewolucji pszczoły zyskały jeszcze jedną bardzo ważną właściwość.

W razie nagłej zmiany warunków środowiska zewnętrznego niezależnie od wieku szybko przestawiają się one

z wykonywania jednych prac na wykonywanie innych bardziej potrzebnych rodzinie.

 

Elastyczność rodziny pszczelej (definicja) – zdolność kształtowania takiego podziału obowiązków, aby zostały wykonane te prace, które są najważniejsze ze względu na powstałe okoliczności.

 

W praktyce zjawisko elastyczności rodziny pszczelej zachodzi najczęściej w dwóch przypadkach:

 1. w czasie obfitego pożytku, gdy rodzina stara się zebrać jak największy zapas pokarmu,

pszczoły karmicielki zaczynają przejmować nektar i przerabiać go a ich funkcje przejmują młodsze robotnice.

W sprzyjających warunkach atmosferycznych  do lotów mogą przystępować też pszczoły młode, które dopiero niedawno zorientowały się w terenie i nie brały jeszcze udziału w budowie woszczyny;

 

 2. podobnie dzieje się gdy starsze robotnice nie wrócą zaskoczone nagłą ulewą lub zginą w wyniku zatrucie środkami chemicznymi.

 

c) komunikacja w gnieździe.

Istnieją trzy sposoby komunikacji pomiędzy pszczołami:

– pszczoły wysyłają i odbierają ultradźwięki ( reagują na drgania o długości stutysięcznej części milimetra)

– język chemiczny (zapachy) – mieszanka nektaru, pyłku, propolisu, wosku i hormonalne wydzieliny matki pszczół

i czerwiu tworzą niepowtarzalny wonny bukiet ula. „Ten zapach – hasło odrębny dla każdej rodziny,

służy jako przepustka do gniazda, którą legitymują się przylatujące do domu pszczoły.

”Hormony które wydziela matka,  roznoszone  przez pszczoły po gnieździe, sprzyjają jednoczeniu się rodziny, aktywizują jej funkcjonowanie i nadają harmonię”.

„Dzięki feromonom wydzielanym przez larwy pszczoły bezbłędnie rozpoznają w ciemnościach ula ich wiek

i zapotrzebowanie na odpowiedni dla nich pokarm.Sądzi się, że larwy mateczne wydzielają inne feromony niż larwy pszczół robotnic, dlatego też karmicielki dają im specyficzne mleczko pszczele.

Charakterystycznym zapachem feromonu płciowego matki wabią trutnie podczas lotów godowych.”

 

– sposób poruszania się (taniec pszczół).

Istotne są tu takie elementy tańca jak:

– rytm;

– pewne określone figury;

– dość precyzyjne obroty;

– przebiegi;

– wirowania.

Tańce wywołują zainteresowanie pszczół znajdujących się w pobliżu; niektóre z nich naśladują tancerki.

Za pomocą tego środka komunikacji pszczoły zwiadowczynie informują inne robotnice o:

– kierunku położenia źródła pokarmu;

– odległości od niego;

– a nawet o obfitości pożytku.

W silnej rodzinie jest dużo więcej zwiadowczyń niż w słabej. Ma ona lepiej zorganizowaną służbę informacyjną, szybciej odnajduje pożytek, mobilizuje się i wykorzystuje go.